THỰC TRẠNG

Năm 2022, nhìn chung các chỉ số về hoạt động của khu vực kinh tế hợp tác đều tăng đáng kể. Do tình hình dịch bệnh Covid-19 cơ bản đã được kiểm soát và đặc biệt, Ban Chỉ đạo Đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, HTX đã tham mưu thực thi, chỉ đạo nhiều chính sách hỗ trợ khu vực kinh tế tập thể, HTX đạt hiệu quả. Qua đó, đã tư vấn, hỗ trợ thành lập được 01 Liên hiệp HTX, vốn điều lệ 210 triệu đồng, diện tích đất sản xuất 5.982ha, với 07 hợp tác xã thành viên tham gia. Thành lập mới 33/15 HTX đạt 220% kế hoạch, với diện tích 1.830 ha, vốn điều lệ hơn 8 tỷ đồng, với 940 thành viên. Nâng tổng số HTX toàn tỉnh lên 525 HTX, tăng 11 HTX so với cuối năm 2021. Trong đó, có 463 HTX nông nghiệp; 41 HTX phi nông nghiệp và 21 Quỹ tín dụng nhân dân. Việc thành lập HTX đã đáp ứng được nhu cầu hợp tác của thành viên trong việc phát triển kinh tế hộ.

Qua công tác tuyên truyền đã nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của HTX đối với phát triển kinh tế - xã hội. Người dân thấy được lợi ích khi tham gia HTX, thể hiện bằng số HTX thành lập mới đạt và vượt so với Nghị quyết của Liên minh HTX Việt Nam và kế hoạch của tỉnh. Nội dung, phương thức hoạt động của các HTX có bước đổi mới, tổ chức thực hiện theo đúng Luật HTX; tạo việc làm, tăng thu nhập, giảm nghèo cho các thành viên; góp phần xây dựng nông thôn mới, bảo đảm an sinh, an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Một số HTX làm tốt dịch vụ phục vụ cho thành viên, điển hình như: HTX nông nghiệp Tân Hưng (Châu Thành); HTX nông nghiệp Tân Thạnh (An Minh); HTX dịch vụ nông nghiệp Hiểu Phát (Vĩnh Thuận); HTX nông nghiệp An Minh Bắc, HTX sản xuất dịch vụ nông nghiệp Kênh 10 (U Minh Thượng)… Tuy nhiên, đa phần HTX thiếu cán bộ có trình độ, lớn tuổi, chưa qua đào tạo bồi dưỡng, chỉ được bồi dưỡng qua các lớp ngắn ngày nên hạn chế về trình độ, năng lực và kinh nghiệm quản trị HTX. Mặc khác, HTX còn yếu kém về cơ sở vật chất, vốn để phát triển, quy mô nhỏ, manh mún; chưa làm tốt công tác tuyên truyền để thành viên thấy được lợi ích khi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, cũng đã tư vấn, hỗ trợ thành lập mới 51/50 THT, đạt 102% kế hoạch; tổng số vốn góp 581 triệu đồng, 56 ha đất sản xuất và 585 thành viên tham gia. Hiện tại toàn tỉnh có 2.183 THT (trong đó có 1.529 THT nông nghiệp, 654 THT phi nông nghiệp); tổng số vốn góp 17,7 tỷ đồng, 64.570 ha canh tác, 43.860 tổ viên và tạo việc làm cho 7.014 lao động theo thời vụ. Các THT thành lập và hoạt động phù hợp với điều kiện, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đáp ứng các yêu cầu về nguyên tắc tự nguyện, tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng, cùng có lợi. Nhiều THT hoạt động tương đối tốt, quản lý chặt chẽ từ vốn góp đến khâu hoạt động sản xuất kinh doanh, như: THT đan Chiếu huyện Gò Quao; THT vót đũa Tre Bàn Tân Định; THT bánh Tráng xã Thạnh Hưng,  huyện Giồng Riềng... Tuy nhiên, đa số THT có quy mô nhỏ, vốn ít, không có tài sản chung hoặc có rất nhỏ, các THT nông nghiệp chỉ hoạt động theo thời vụ; phần lớn THT tổ chức còn thiếu chặt chẽ, quan hệ hợp tác lỏng lẻo, địa vị pháp lý chưa rõ ràng, không đảm bảo tính ổn định, bền vững. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, hướng dẫn tổ chức triển khai, thực hiện Nghị định số 77/2019/NĐ-CP ngày 10/10/2019 của Chính phủ về THT chưa được các cấp, các ngành quan tâm đúng mức; Nhà nước chưa có chính sách hỗ trợ THT.

 

Ảnh: Năm 2022, Ban Chỉ đạo Đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, HTX đã tham mưu thực thi, chỉ đạo nhiều chính sách hỗ trợ khu vực kinh tế tập thể.

 

Có thể thấy, các THT, HTX đã thành lập có sự nhận thức đúng đắn về chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước về KTHT, HTX, cùng với việc chọn lựa mô hình sản xuất, kinh doanh phù hợp, phương pháp tổ chức hoạt động hiệu quả, quyền lợi của thành viên gắn liền với quyền lợi của THT, HTX. Phần lớn các THT, HTX hỗ trợ tích cực cho kinh tế hộ phát triển, đáp ứng nhu cầu của thành viên. Trên một số lĩnh vực THT, HTX đã mở rộng sản xuất, tạo thêm nhiều ngành nghề, phát triển kinh doanh tổng hợp, đầu tư trang thiết bị nâng cao hiệu suất sản xuất, đồng thời tích cực tham gia các hoạt động xã hội trên địa bàn. Ngoài mục tiêu hoạt động kinh tế, còn là cầu nối đưa Nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống, góp phần giải quyết đảm bảo an ninh trật tự, tham gia tích cực phong trào xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Một số THT, HTX hoạt động có hiệu quả tạo được lòng tin, góp phần cải thiện đời sống, tăng thêm thu nhập cho thành viên và người lao động.

Tuy vậy, các THT, HTX hoạt động còn đơn điệu, chủ yếu thực hiện khâu bơm tát, thiếu chiến lược lâu dài trong sản xuất, kinh doanh, mối liên kết giữa các với nhau và với các thành phần kinh tế khác còn nhiều hạn chế; hầu hết các mô hình đều không có trụ sở, nhà xưởng sản xuất ổn định; quy mô sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ, cơ sở vật chất kỹ thuật còn khó khăn, thiếu vốn nghiêm trọng, các dịch vụ hỗ trợ chưa đa dạng, phong phú; chất lượng sản phẩm, dịch vụ kém sức cạnh tranh, chưa phát huy được tiềm năng thị trường sẵn có tại địa phương.

Nguyên nhân, do một bộ phận cán bộ, đảng viên và người dân chưa hiểu đầy đủ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với phát triển KTHT, HTX và về Luật HTX. Công tác tuyên truyền về vai trò, vị trí của KTHT, HTX của một số địa phương còn hạn chế. Năng lực hoạt động của các THT, HTX không đồng đều, nhất là đội ngũ cán bộ quản lý, không có chiến lược phát triển cụ thể phù hợp với tình hình hoạt động, thiếu thông tin thị trường và khả năng đàm phán yếu.

ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TẬP THỂ NĂM 2023

1. Tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh tiếp tục triển khai, thực hiện Kết luận số 56-KL/TW của Bộ Chính trị; Luật HTX, nghị định, quyết định, chỉ thị, kết luận của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và thông tư của các bộ, ngành Trung ương về phát triển KTHT, HTX; nghị quyết, chương trình, kế hoạch về hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam; chương trình của Tỉnh ủy, kế hoạch, chỉ thị, quyết định của UBND tỉnh về phát triển KTHT, HTX.

 

Ảnh: Tư vấn, hỗ trợ thành lập được 01 Liên hiệp HTX.

 

2. Tập trung tuyên truyền, tư vấn, hỗ trợ, định hướng nâng cao chất lượng hoạt động của các THT, làm nền tảng nâng lên HTX.

3. Duy trì, củng cố nâng cao hiệu quả hoạt động của các THT, HTX đang thực hiện được chuỗi liên kết. Mở rộng, làm cầu nối để THT, HTX gắn kết chặt chẽ với các công ty, doanh nghiệp trong cung ứng và tiêu thụ sản phẩm; vận động doanh nghiệp gia nhập HTX và tham gia quản trị HTX.

4. Phối hợp với Báo Kiên Giang, Đài Phát thanh và Truyền hình Kiên Giang thực hiện tốt kế hoạch tuyên truyền đã ký kết, nhằm giới thiệu các mô hình THT, HTX làm ăn có hiệu quả, những gương cá nhân tổ chức điển hình tiên tiến trong phong trào KTHT, HTX của tỉnh.

5. Mở các lớp tập huấn bồi dưỡng cho cán bộ quản lý HTX, cung cấp thông tin, chính sách pháp luật của Nhà nước nhằm hỗ trợ tuyên truyền cho các THT, HTX có quy mô nhỏ, manh mún sáp nhập thành mô hình có quy mô lớn.

6. Phối hợp với các sở, ngành liên quan và địa phương thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về HTX. Đồng thời, tổ chức tốt các khối thi đua trong các HTX nông nghiệp và quỹ tín dụng nhân dân.

7. Phối hợp Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX Việt Nam và các đối tác hỗ trợ cho các THT,  HTX vay vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh. Hỗ trợ sản xuất theo quy trình và cấp giấy chứng nhận VietGAP, GlobalGAP cho các mô hình có nhu cầu nhằm tăng sức cạnh tranh, nâng cao năng lực hoạt động của khu vực kinh tế tập thể, HTX so với các thành phần kinh tế khác; cải thiện đời sống thành viên và cộng đồng; tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau, tăng cường tình đoàn kết xã hội trên cơ sở cùng chia sẽ lợi ích lâu dài giữa các thành viên THT, HTX.

8. Phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu thành lập mới 50 THT, 10 HTX; 100% các HTX thành lập mới tham gia thành viên Liên minh HTX tỉnh.