Năm 2023, sản lượng thủy sản khai thác và nuôi trồng của tỉnh Kiên Giang đạt hơn 798.300 tấn; riêng sản lượng khai thác ước đạt gần 437.200 tấn, tạo việc làm cho hàng chục ngàn lao động. Mặc dù vậy, ngành này đang đối mặt nhiều khó khăn, thách thức. Cụ thể, tình trạng khai thác quá mức dẫn đến ngư trường bị suy giảm nghiêm trọng, hiệu quả kinh tế của mỗi chuyến biển ngày càng giảm, tác động đến đời sống của ngư dân. Một số chủ tàu cá còn đưa tàu đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài làm ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, khi bị Ủy ban châu Âu áp cảnh báo thẻ vàng.
Để phát triển nghề đánh bắt thủy sản theo hướng bền vững, tỉnh Kiên Giang tái cấu trúc ngành thủy sản theo hướng cắt giảm số lượng tàu cá, sắp xếp lại ngành khai thác phù hợp, bảo đảm sinh kế cho ngư dân gắn với bảo vệ, tái tạo nguồn lợi thủy sản. Ủy ban nhân dân tỉnh đã phê duyệt đề án Khảo sát, đánh giá thực trạng, đề xuất giải pháp tái cấu trúc nghề khai thác thủy sản theo hướng bền vững, để từ đó khắc phục thực trạng tàu cá vi phạm ngư trường khai thác nước ngoài, đánh bắt thủy sản bất hợp pháp không báo cáo và không theo quy định, giải quyết những hạn chế tồn tại.
Ảnh: TP. Hà Tiên thả cá, tôm, cua giống xuống đầm Đông Hồ nhằm tái tạo nguồn lợi thủy sản.
Theo đó, những năm tới, tỉnh Kiên Giang chú trọng phát triển nghề lưới vây khơi, câu khơi, từng bước xóa bỏ các nghề khai thác ven bờ mang tính hủy diệt, sử dụng chất nổ, xung điện. Đối với nghề lưới kéo, giai đoạn 2023-2030, tỉnh không cấp văn bản chấp thuận đóng mới và mua bán từ tỉnh khác về làm, hướng đến hết năm 2030 các tàu có chiều dài dưới 15m làm nghề lưới kéo chuyển đổi sang nghề lưới vây và nghề câu...
Để kiểm soát cường lực và ngư cụ khai thác của các tàu cá, bảo vệ nguồn lợi khai thác, tỉnh Kiên Giang tăng cường quản lý đội tàu, kiểm soát việc đóng mới, cải hoán, cấp phép. Đặc biệt, đối với nhóm tàu không đăng ký, đăng kiểm, tỉnh tiến hành rà soát thống kê đầy đủ về loại nghề kết hợp tuần tra, kiểm tra xử lý vi phạm hành chính theo quy định.
Cùng đó, tỉnh sẽ thực hiện nhiều giải pháp bảo đảm sinh kế và đời sống ngư dân sau khi cắt giảm, chuyển đổi nghề khai thác kết hợp bảo vệ, tái tạo nguồn lợi thủy sản; đầu tư nâng cấp hạ tầng hệ thống cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão phục vụ phát triển ngành thủy sản sau chuyển đổi; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ 4.0 vào công tác quản lý, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, dự báo ngư trường, giám sát hoạt động tàu cá…
.jpg)
Ảnh: Bộ đội Biên phòng Kiên Giang bắt giữ tàu dùng kích điện khai thác thủy sản trái phép.
Mới đây, Đoàn kiểm tra, xử lý hoạt động khai thác thủy sản trái phép trên đầm Đông Hồ và vùng ven biển TP. Hà Tiên tổ chức ra quân tháo dỡ các trụ đáy, lờ dây; đồng thời tuyên truyền, vận động 24 chủ phương tiện và người dân không đánh bắt, khai thác thủy sản bằng xiệp, lờ dây, đáy tại khu vực đầm Đông Hồ và ven biển.
Năm 2023, nhiều địa phương trong tỉnh Kiên Giang tổ chức thả con giống về tự nhiên nhằm tái tạo nguồn lợi thủy sản, như: huyện Tân Hiệp phối hợp Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện tổ chức thả hơn 650 kg cá giống xuống kênh Cái Sắn; huyện Hòn Đất thả hàng trăm ngàn con cá giống xuống kênh Rạch Giá-Hà Tiên đoạn qua xã Mỹ Lâm, huyện Hòn Đất. Tại TP. Hà Tiên, năm nào cũng vậy, lễ hội kỷ niệm thành lập Tao đàn Chiêu Anh Các đều tổ chức lễ thả con giống tái tạo nguồn lợi thủy sản trên đầm Đông Hồ. Theo Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Tiên Mai Quốc Thắng, những năm qua, nguồn lợi thủy sản tự nhiên suy giảm nghiêm trọng do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, tác động của con người, hoạt động trong sản xuất nông nghiệp, ô nhiễm môi trường. Ngoài ra, phần lớn ngư dân hiểu biết còn hạn chế về các quy định bảo vệ nguồn lợi thủy sản nên đã khai thác quá mức, sử dụng các biện pháp đánh bắt mang tính hủy diệt, làm mất dần hệ sinh thái.
.jpg)
Ảnh: Bộ đội Biên phòng Kiên Giang bắt giữ tàu dùng kích điện khai thác thủy sản.
Tái tạo nguồn lợi thủy sản là yêu cầu cấp bách nhằm bổ sung nguồn giống, giúp phục hồi, tạo cân bằng sinh thái môi trường; đồng thời giúp nâng cao ý thức của người dân về tầm quan trọng và giá trị nguồn lợi thủy sản trong tự nhiên. Thành phố Hà Tiên sẽ duy trì hoạt động thả con giống, tái tạo nguồn lợi thủy sản trên đầm Đông Hồ hằng năm và mong nhân dân cùng chung tay giữ gìn, phát triển. Năm 2023, được sự ủng hộ của các doanh nghiệp, trại sản xuất giống, nhà hảo tâm, thành phố Hà Tiên đã thả 2 triệu con tôm giống, 20.000 con cua giống, 25 kg ghẹ mang trứng và 12.000 con cá giống các loại về môi trường tự nhiên.
Các đồn biên phòng tuyến biển, đảo và các đơn vị nghiệp vụ thuộc Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang thời gian qua thường xuyên phát hiện, bắt giữ tàu ngư dân dùng xung điện đánh bắt cá, tôm, vi phạm pháp luật gây nguy hiểm đến tính mạng cho chính người sử dụng và làm tận diệt các loài thủy sản…
Đối với trường hợp vi phạm, các đơn vị đã xử phạt hành chính số tiền hàng trăm triệu đồng; tịch thu, tiêu hủy hàng trăm bộ kích điện và hàng ngàn mét dây điện. Bên cạnh đó, các đơn vị cũng đẩy mạnh tuyên truyền đến các Tổ đoàn kết ngư dân trên biển không khai thác thủy sản bằng hình thức chích điện, dùng thuốc nổ, chất độc… kêu gọi bà con vùng biển tăng cường nuôi trồng để tái tạo nguồn lợi thủy sản.
